Testament en erfrecht

Het is belangrijk dat je alle zaken rondom de erfenis goed geregeld hebt. Voor echtgenoten met kinderen is het sinds 1 januari 2003 zo geregeld dat alle bezittingen en schulden bij overlijden van één van de ouders naar de langstlevende gaan. De kinderen krijgen een niet-opeisbare vordering in geld ter grootte van hun erfdeel. Voor samenwoners met kinderen heeft de wet niets geregeld. Het is in dat geval verstandig om naar de notaris te gaan.

Het testament

Met een testament hou je de controle over wat er gebeurt met je bezittingen als je overlijdt. Een testament is dus iets anders dan een levenstestament. Een levenstestament treedt namelijk al tijdens het leven in werking en een testament pas na het overlijden. In je testament kun je jouw persoonlijke, juridische en financiële voorkeuren opnemen, zodat deze overeenkomen met je eigen situatie en eigen belangen.

Wanneer moet je een testament opstellen?

Hieronder vind je enkele voorbeelden van veel voorkomende situaties waarin het nuttig is om een testament op te laten stellen of aan te passen:

• je wilt andere erfgenamen benoemen of een andere verdeling aanhouden;
• je woont samen en hebt kinderen;
• je bent als partners niet getrouwd;
• je wilt bepalen wie er voor je kinderen moet zorgen als je overlijdt;
• jij of je partner heeft kinderen uit een eerdere relatie;
• je wilt een goed doel benoemen als erfgenaam;
• je wilt een uitsluitingsclausule regelen in je testament.

Testament voor alleenstaanden

Voor alleenstaanden bepaalt de wet wie erfgenaam zal zijn. Vaak zullen dit ouders, broers of zusters zijn, anders de kinderen van broers of zusters. Indien je van de wettelijke regeling wilt afwijken zal een testament moeten worden gemaakt. Verder kan je bijvoorbeeld een executeur-testamentair (iemand die de nalatenschap afwikkelt) aanstellen, een voogd aanwijzen of een bewind over het erfdeel van een erfgenaam instellen.

Tweetrapstestament

In een ‘normale’ situatie gaat na een overlijden van een ouder het vermogen naar de achtergebleven ouder en de kinderen. Het erfdeel van de kinderen wordt omgezet in een zogenaamde vordering op de langstlevende. Omdat de erfenis de vorm heeft van een vordering, zal de langstlevende ouder erfbelasting moeten betalen over het erfdeel van de kinderen.

Een tweetrapstestament zorgt ervoor dat de heffing van erfbelasting uitgesteld wordt tot het moment dat beide partners overleden zijn. De kinderen erven dus niet bij het overlijden van de eerste ouder, maar bij het overlijden van de langstlevende ouder. Het is dus een soort langstlevende testament, waarbij je kan voorkomen dat de langstlevende erfbelasting betaalt over de vordering van de kinderen. De notaris kan voor jou berekenen of een tweetrapstestament in jouw situatie fiscale voordelen heeft.